سوسک فرش
در این مقاله سعی کرده ایم با بررسی شکل ظاهری و مشخصات فیزیکی سوسک های فرش و قالی (بید فرش و قالی) بالغ و لاروهای آن ها ، رژیم غذایی، چرخه زندگی و تولید مثل سوسک های فرش شما را تا حد امکان با این حشره آشنا کنیم سپس علائم آلودگی محیط به این سوسک ها را به شما آموزش داده و در پایان روش های پیشگیری از ورود این سوسک ها و روش های مبارزه و ریشه کنی آن ها را خدمت شما عزیزان ارائه نماییم.
شناخت و کنترل سوسک فرش
نام علمی Anthrenus Verbasci
خانواده Dermestidae
شکل ظاهری سوسک فرش و قالی:
گونه های متنوعی از دسته سوسک فرش وجود دارد که از شایع ترین آن ها Variegated Carpet beetle می باشد ولی از لحاظ رفتاری و شباهت ظاهری تقریباً اکثر گونه های این خانواده به هم شباهت دارند.
طول بدن : طول بدن بیشتر گونه های سوسک های فرش بین 1 تا 4 میلی متر در بالغ ها می باشد.
شکل بدن: سوسک های فرش دارای بدنی بیضی شکل هستند.
رنگ : گونه های مختلف سوسک های فرش را از طریق رنگ های مختلف بدنشان از جمله سیاه - سفید و زرد با نقش و لکه های رنگی بر روی سطح بدنشان می توان شناسایی نمود. برخی از گونه های سوسک های فرش به رنگ نارنجی هم دیده می شوند.
تخم سوسک فرش : تخم سوسک فرش به رنگ سفید و شفاف با اندازه 1 تا 0/5 میلی متر است که به سختی قابل دیدن می باشد.
لارو حشره: لارو سوسک فرش عموماً به رنگ قهوه ای روشن تا سیاه رنگ با پوشش متراکم از مو و پرز می باشد. آن ها قادر به حرکت می باشند. زایده ای طلایی رنگ متمایز نشانه ای از توسعه و رشد آن ها می باشد. اصولاً سوسک های فرش از سوسک های بالغ بزرگتر بوده و اندازه ای در حدود 2/5 سانتی متر داشته و قبل از تبدیل شدن به حشره بالغ چندین بار پوست اندازی می کنند. حشرات بالغ ها کمتر از 0/5 سانتی متر طول و دارای رنگ های متنوع می باشند در هر مرحله از پوست اندازی رنگ لارو سوسک فرش و میزان کرک و پرز موجود روی سطح بدنشان تفاوت دارد به همین دلیل برخی لاروها روشن و برخی کاملا تیره به نظر می آیند.
چگونه از وجود سوسک فرش (بید فرش) در منزل مطلع شویم؟
رژیم غذایی سوسک های فرش از الیاف و منسوجاتی مانند پارچه (پروتین کراتین الیاف) می باشد در صورت ورود لاروهای سوسک فرش به محیط داخل منزل در قسمت های درزها و شکاف های منزل از جمله چهارچوب درب و کمدها و قرنیز دیوارها مستقر شده و شروع به تغذیه و رشد و تکثیر می نمایند. سوسک فرش بالغ از درزها و شکاف ها و از در و پنجره ها وارد می شوند و در نزدیک ترین منبع تغذیه برای لارو خود تخم ریزی می نماید که عموما این منبع از جنس پارچه و الیافی مانند فرش ها، مبلمان، لباس، پشتی ، رختخواب و ... می باشد تا لاروها بتوانند به راحتی تغذیه داشته باشند و به این صورت اکثر وسایل الیافی را آلوده می نمایند و در صورت عدم اقدام به ریشه کنی و مبارزه با سوسک های فرش، به صورت مداوم از وسایل الیافی مانند فرش و لباس تغذیه می کنند و چرخه زندگی فعالیت خود را خواهند داشت و پس از مدتی بخش وسیعی از وسایل منزل را آلودگی در بر می گیرد و می تواند به آن ها خسارت سنگینی وارد نماید.
مواجه شدن با بید فرش و قالی در بین وسایل منزل قطعاً امری ناراحت کننده است به این دلیل که این حشرات قادراند آسیب و خسارت سنگینی را به وسایل منزل وارد نمایند از جمله سوراخ شدگی لباس، رختخواب، پارچه مبلمان، فرش و ... بنابراین در صورت مواجه شدن با کارشناسان شرکت سمپاشی نگین دشت تماس بگیرید تا راه حل های لازم جهت اقدامات پیشگیرانه را جهت سمپاشی سوسک فرش به شما ارائه دهند.
روش های مبارزه و سمپاشی سوسک فرش
کارشناسان نگین دشت به صورت کامل جهت ریشه کنی و مبارزه با سوسک های فرش آموزش های لازم را دیده اند و با ارائه یک برنامه منحصر به فرد جهت ریشه کنی سوسک فرش به شما روش های مدون و کاربردی را جهت مبارزه ارائه می دهند.
از طرفی کارشناسان روش های بهسازی محیط را در حین سمپاشی به شما به طور کامل آموزش می دهند.
خطرات وجود سوسک فرش و قالی و مبل در منازل تا چه حد جدی است؟
بیشترین آسیب و خسارتی که لاروهای سوسک های فرش در منازل وارد می کنند به اقلامی مانند فیبرهای طبیعی نظیر پشم، ابریشم، پر، حشرات مرده و چرم و ... می باشد که این حشرات در حالت لارو به خاطر وجود پرزهای زبر روی سطح بدنشان، پوست شما را نیز تحریک می کنند و برخی افراد بدنشان به این لاروها واکنش شدید نشان داده و گاهی با گزش ساس و سایر حشرات مکنده اشتباه می گیرند.
سوسک های فرش پس از بلوغ دیگر مانند لارو ها از الیاف تغذیه نمی کنند و تنها از گرده های گیاهان و گل ها تغذیه می نمایند. حشرات بالغ سوسک های فرش به عنوان حشرات مزاحمی به شمار می آیند که به سمت نور جذب می شوند اگر چه مشاهدۀ حشرات بالغ نشان دهندۀ وجود لارو و تخم سوسک های فرش نیز می باشد و از طرفی لزوم سمپاشی و مبارزه را به شما یادآوری می کند تا بتوانید از خسارت های وارد شده توسط سوسک های فرش پیشگیری نمایید.
نشانه هایی از وجود آلودگی بید فرش:
وجود نشانههای زیر میتواند به وجود آلودگی بید فرش اشاره کند:
1. حضور بید فرش: مشاهده مستقیم بید فرشها در محل زندگی شما یک نشانه واضح از وجود آلودگی است. بید فرشها اغلب به شکل کرمکهای کوچک و قهوهای رنگ با روی بالهای راه راه مشاهده میشوند.
2. خرابی پارچه و فرش: بید فرشها از الیاف پارچه و فرش تغذیه میکنند و آنها را تخریب میکنند. اگر پارچهها یا فرشها در نقاطی خراب شده و سوراخ دارند، این ممکن است نشانه وجود بید فرش باشد.
3. تل مو و خاکستر بر روی فرش: بید فرشها پشم حیوانات، تل مو و سایر مواد آلی را مصرف میکنند. اگر بر روی فرشها تل مو، خاکستر یا موادی شبیه به تل مو دیده میشود، این نشانهای از فعالیت بید فرش میباشد.
4. پوست های مرده: بید فرشها در طول چرخه زندگی خود پوست خود را ترک میکنند و در نزدیکی محل زندگی خود پراکنده میشوند. پوستهای خارج شده در نقاطی مانند لبههای فرشها، کنارههای پارچه و در نزدیکی آنها قابل مشاهده است.
5. علائم حساسیت : آلرژی به پوست بید فرش یا ذرات آلرژنی که توسط آنها تولید میشود، ممکن است باعث قرمزی و تحریک پوست در افراد حساس شود. اگر این علائم بدون دلیل مشخصی ظاهر شده و مرتبط با حضور بید فرش است.
6. بوی نامطبوع: وجود بوی نامطبوع و ناخوشایند میتواند نشانهای از وجود بید فرش باشد. بید فرشها میتوانند بویی تند و نامطبوع ایجاد کنند که معمولاً از تخم بید فرشها و باقیماندههای آلی تولید میشود.
7. نشانههای فضایی: بید فرشها اغلب در نقاط مخفی و کم نور زندگی میکنند. بنابراین، ممکن است در نقاط مانند پشت فرشها، زیر مبلمان، در کنارههای کتابخانهها و زیر آجرهای پوشش دادهشده باشند. اگر این مناطق را بررسی کنید و علائم فعالیت بید فرش مانند تل مو، پوست خارج شده یا حضور بید فرشها را مشاهده کنید، احتمالاً آلودگی بید فرش وجود دارد.
در صورت مشاهده هر یک از این نشانهها، ممکن است نیاز به اقدامات کنترل آفات و مبارزه با حشرات داشته باشید. بهتر است با کارشناس سمپاشی نگین دشت تماس بگیرید تا روشهای مناسب برای مدیریت آلودگی بید فرش در محیط شما را مشخص کنیم.
شناسایی سوسک فرش بالغ
حشرات بالغ بیشتر در هنگام پرواز جذب نور می شوند بنابراین ممکن است سوسک فرش بالغ را در محل هایی با نور بیشتر مانند اطراف پنجره و لامپ ها قابل مشاهده نماییم .
لارو ها بیشتر بر روی سطوح حرکت کرده و از الیاف تغذیه نموده تا اینکه بعد از مدتی سوراخ هایی را روی سطح الیاف ایجاد می کنند که این در حالتی است که شدت آلودگی بسیار بالا می باشد.
لارو ها چند بار پوست اندازی می کنند تا به حشرات بالغ تبدیل شوند که در محل ایجاد خسارت می توان برخی اوقات پوسته های ان ها را مشاهده کرد.
اندازه و رنگ سوسک های فرش با توجه به نوع الیافی که تغذیه کرده اند و گونه های مختلفشان تا حدودی متفاوت می باشد.
تفاوت سوسک فرش با بید
سوسک فرش و بید هر دو نوع حشرات کوچکی هستند که معمولاً در محیطهای خانگی وجود دارند و ممکن است به مزاحمت و ایجاد آزار برای انسانها بپردازند. این دو حشره اغلب با هم اشتباه گرفته میشوند، اما در واقع تفاوتهایی در مورد شکل ظاهری و عادات زندگی آنها وجود دارد.
1. شکل ظاهری: این حشره کوچک دارای بدن گرد و کوتاه است. بدن آن با رنگهای متنوعی مانند سیاه، سفید و قهوهای پوشیده شده است. بالهای آن مانند کفشدوزک روی هم نشسته است.
2. عادات زندگی سوسک فرش: Anthrenus verbasci ترجیح میدهد در محیطهای مرطوب و تاریک فعالیت کند. لاروها و کرمهای آن تغذیه خود را از پرزها، پر و موهای حیوانات و دیگر مواد آلی استفاده میکنند. آنها میتوانند در لباسها، فرشها، موکتها، پارچهها و مواد آلی دیگر زندگی کنند و باعث آسیب دیدگی آنها میشوند.
1. شکل ظاهری بید: Clothes Moth (Tineola bisselliella)این حشره کوچک دارای بدن باریک و بیضی است. رنگ بالهای آن عمدتاً سفید و طوسی میباشد.
2. عادات زندگی بید: Clothes Moth نیز در محیطهای تاریک و رطوبتی فعالیت میکند. لاروها و شفاهاش تغذیه خود را از الیاف پارچهها، پوشاک، البسه و مواد آلی مشابه میگیرند. آنها به طور خاص به الیاف طبیعی مانند پشم، ابریشم و پنبه علاقه دارند. عمدتاً در اتاقهای لباس، به ویژه در داخل کمدهای لباس، Clothes Moth فعالیت میکند. زمانی که تخمهای این حشره در لباسها یا در محیط ذخیره سازی قرار میگیرند، لاروها بعداً خارج میشوند و به کرم شفاف تبدیل میشوند. در این مرحله، لاروها با خوردن الیاف پارچهها و پوشاک زنده میمانند و به آنها آسیب میزنند.
معمولاً بید در محیطهای تاریک و بدون تهویه فعالیت میکند، کمدهای لباس با لباسهای بیشتر و کثیف میتوانند مکان مناسبی برای تخمگذاری و توسعه این حشرات باشند. بنابراین، در نگهداری و نظافت منظم از لباسها و محیطهای ذخیرهسازی آنها، میتوانید از حملات Clothes Moth بید جلوگیری کنید.
روش های پیشگیری از ورود سوسک فرش به منزل
لیه درزها و شکاف های منزل بخصوص زیر فرش ها و زیر قسمتی از مبلمان که قابل حرکت نیست به صورت کامل باید جاروبرقی کشیده شود.
قسمتی از فرش ها که که در قسمت هایی مانند زیر مبلمان و کمدهای بزرگ قرار دارد گاهاً با جابجا کردن و چک کردن فرش ها، باید از سالم بودن آن ها اطمینان حاصل کنیم.
در پایان هر فصل وکیوم و بسته بندی لباس ها را چک کرده و در صورت امکان آن ها را تعویض نمایید.
پس از خرید گیاهان قبل از ورود به خانه باید کاملاً بازرسی شوند.
در صورتی که تراکمی از فضای سبز در محیط اطراف منزل شما وجود دارد تا حد امکان اصول بهسازی محیط را رعایت نموده تا از ورود حشرات از محیط خارج به داخل پیشگیری شود مثلا با استفاده از نصب توری برای پنجره ها و یا درزگیر مناسب دور درب و پنجره ها از ورودشان به منزل جلوگیری کنیم.
چرخه زندگی و تولید مثل سوسک های فرش
چرخه زندگی سوسکهای فرش شامل چهار مرحله اصلی است: تخم ریزی، لاروی، پوپا و حشره بالغ. در ادامه، هر یک از این مراحل را بیشتر بررسی میکنیم:
1. تخم ریزی: سوسک فرش ماده تخمها را در محیط قرار میدهد. این محیط عموماً شامل فرش، پوشاک، گلیم و غیره است. تخمها به طور طبیعی در شکافها، دور قرنیزها و در نزدیکی منابع غذایی قرار میگیرند.
2. لاروی: پس از حدود 10 تا 20 روز، تخمها به لاروها تبدیل میشوند. لاروها شبیه کرمکهای کوچک هستند و در دستگاههای پنهان و مخفی زندگی میکنند. طول مدت لاروی بستگی به شرایط محیطی مانند دما و میزان غذا دارد و معمولاً بین 9 تا 15 ماه میتواند به طول بیانجامد.
3. پوپا: پس از مدتی به عنوان لارو، سوسکهای فرش به مرحله پوپا وارد میشوند. در این مرحله، آنها درون یک پوسته سخت قرار میگیرند و تبدیل به پوپا میشوند. پوپا نیمهتراکمتر از لارو است و به طور کلی دوره پوپایی بین 5 تا 24 روز طول میکشد.
4. حشره بالغ: پس از اتمام مرحله پوپا، سوسکهای فرش به مرحله حشره بالغ یا آدولسنت میرسند. در این مرحله، آنها از داخل پوسته خارج میشوند و بالها و الباقی بدن را تکمیل میکنند.
چرخه زندگی حشره سوسک های فرش با توجه به شرایط محیطی ( آب و هوا، رطوبت ، تغذیه) بین 1 تا 3 سال است. تحقیقات نشان داده که درجه حرارت تأثیر زیادی بر رشد لاروها داشته ولی رطوبت اثر کمتری را بر رشد لاروها خواهد داشت. لاروهای سوسک فرش در بهار و اوایل تابستان از تخم در می آیند و در اطراف الیاف شروع به تغذیه می کنند.
سوسک های فرش بالغ در اواخر تابستان ظاهر شده و قابلیت پرواز دارند و تنها از گرده و نشاسته گیاهان تغذیه می کنند و در این مرحله فقط تخم ریزی می نمایند. عمر سوسک های فرش بالغ حدود دو هفته می باشد که در طی این دوره کوتاه جفتگیری کرده و چرخه جدید هم تشکیل می دهند. تعداد تخم سوسک های فرش بین 25 تا 100 تخم بوده که از آن ها حفاظت می کنند و در عرض 2 هفته تخم ها به لارو تبدیل می شوند و سپس لاروها در شرایط مختلف رطوبتی و دمایی بالغ می شوند تبدیل لاروها به حشرات بالغ با توجه به شرایط مساعد آب و هوایی و تغذیه حدود یکسال زمان می برد که تنها منبع تغذیه لاروها برای بقای آن ها و تبدیل شدن آن ها به حشرات بالغ تغذیه از الیاف می باشد.
عادات غذایی سوسک های فرش
حشره سوسک فرش بالغ فقط از بذر و شهد و شیره گیاهان و گل ها تغذیه می کنند و این در حالی است که لاروها فقط از مواد حیوانی، گیاهی از جمله مو، نمد و پشم، خز و پر، چرم و ابریشم و ... تغذیه می نمایند.
محل زندگی سوسک های فرش
سوسکهای فرش اغلب در محیطهای مرطوب و گرم زندگی میکنند. این حشرات به طور معمول در محلهایی که فرش و موکت وجود دارد، مانند منازل، هتلها، دفاتر و مراکز تجاری، کتابخانهها، موزهها، و غیره پیدا میشوند. آنها عمدتاً در میان فرشها، برگهای گیاهی، البسههای پشمی، وسایل چرمی، کتابها، و غیره پنهان میشوند. همچنین غذای این حشرات از جمله پوست حیوانات، پر، کرک، الیاف، بافتهای گیاهی و دیگر باقیماندههای گیاهی است.
تفاوت بین سوسک فرش و سوسک ریز آشپزخانه چیست؟
سوسک فرش و سوسک ریز آشپزخانه هر دو آفات خانگی آزاردهندهای هستند، اما تفاوتهای مهمی دارند:
-
محل زندگی: سوسک فرش در مکانهای خشک مانند فرشها و کمدها زندگی میکند و از الیاف طبیعی تغذیه میکند. سوسک ریز آشپزخانه در مکانهای مرطوب مانند آشپزخانه و حمام زندگی میکند و از مواد غذایی و رطوبت تغذیه میکند.
-
ظاهر: سوسک فرش کوچکتر و پرزدار است و سوسک ریز آشپزخانه کمی بزرگتر و صافتر است.
-
آسیب: سوسک فرش به فرشها و لباسها آسیب میزند و سوسک ریز آشپزخانه باعث آلودگی مواد غذایی و انتقال بیماری میشود.
در پایان: سوسک فرش به پارچه و الیاف علاقه دارد و سوسک ریز آشپزخانه به غذا و رطوبت.
سوالات متداول
1. چگونه از شر بید فرش خلاص شویم؟
-
کاهش رطوبت: رطوبت یکی از عوامل اصلی جذب بید فرش است. سعی کنید رطوبت خانه خود را با استفاده از دستگاههای رطوبتگیر یا تهویه مناسب، بین 30 تا 50 درصد نگه دارید.
- مواد ضد بید: از مواد ضد بید طبیعی مانند چوب سدر، برگ بو، اسطوخودوس یا گل محمدی در کمدها و بین فرشها جایگذاری کنید.
-
تمیز کردن و جاروبرقی کشیدن منظم: تمام مناطق فرش، زیر مبلمان و کنارهها را به دقت جاروبرقی بکشید.
-
شستشوی فرش: اگر ممکن است، فرشها را به خشکشویی ببرید یا در خانه با مواد شوینده مناسب بشویید.
-
نور خورشید: بیدها از نور خورشید متنفر هستند. فرشها را در روزهای آفتابی بیرون بیاورید و به مدت چند ساعت در معرض نور مستقیم خورشید قرار دهید.
- تلههای چسبی: تلههای چسبی مخصوص بید را در کمدها، زیر مبلمان و سایر مکانهایی که ممکن است بید وجود داشته باشد، قرار دهید.
2. روشهای طبیعی برای از بین بردن سوسک فرش
برای از بین بردن سوسک فرش به صورت طبیعی، میتوانید از روشهای پیشنهادی شرکت نگین دشت زیر استفاده کنید:
-
روغن: روغنهایی مانند نعناع، اسطوخودوس، و اوکالیپتوس را در آب مخلوط کرده و اسپری کنید.
-
سرکه: مخلوطی از سرکه و آب را بر روی فرشها اسپری کنید.
-
خاک دیاتومه: پودر دیاتومه (خاک دیاتومه) را روی فرشها بریزید تا حشرات از بین بروند.
-
بوریک اسید: پودر بوریک اسید را روی فرش بپاشید و پس از چند روز جاروبرقی بکشید.
3. علائم وجود بید فرش در خانه چیست؟
-
پروانههای بید: بیدهای بالغ به شکل پروانههای کوچک قهوهای یا خاکستری با بالهای باریک و کشیده هستند. دیدن پروانههای بید در خانه شما، یکی از واضحترین نشانههای وجود این حشره است.
-
لاروهای بید: لاروهای بید کرمهای کوچک سفید یا کرم رنگ با سر قهوهای ( حشره به اندازه یک دانه برنج پرز دار به رنگ مشکی- سوسک فرش) هستند. آنها معمولاً در تار و پود فرشها، لباسها و سایر منسوجات پنهان میشوند.
-
سوراخها: بیدها از الیاف طبیعی مانند پشم، ابریشم و مو برای تغذیه استفاده میکنند. لاروهای بید میتوانند در فرشها، لباسها، مبلمان و سایر منسوجات سوراخ ایجاد کنند.
-
تارهای نازک: بیدها برای حرکت در تار و پود فرشها و سایر منسوجات، تارهای ابریشمی نازکی تولید میکنند. دیدن این تارها میتواند نشانهای از وجود بید باشد.
-
خورده شدن ریشه های فرش: در موارد شدید آلودگی به بید، گرههای فرش و ریشه های خورده شده و از بین بروند.
4. علت بوجود آمدن سوسک فرش در خانه چیست؟
سوسکهای فرش به دلایل مختلفی میتوانند در خانه ایجاد می شوند:
-
عدم تمیزی مناسب: عدم جاروبرقی کشیدن منظم و تمیز نکردن فرشها میتواند یکی از دلایل وجود سوسک سوسک فرش باشد.
-
رطوبت بالا: سوسک فرش به محیطهای مرطوب و تاریک مانند زیر مبلمان علاقه دارند.
-
وجود مواد غذایی: وجود غذاهای ریخته شده بر روی فرش میتواند جذب کننده سوسک فرش باشد.
-
ورود از بیرون: سوسک فرش میتوانند از طریق لباسها، حیوانات خانگی یا حتی از درز پنجره وارد خانه شوند.
5. پیشگیری از ورود بید فرش چکار باید کرد؟
برای پیشگیری از بید فرش میتوانید اقدامات زیر را انجام دهید:
-
تمیز نگه داشتن خانه: جاروبرقی کشیدن منظم و شستشوی فرشها
-
استفاده از مواد دافع حشرات : قرار دادن کیسههای حاوی سدر، اسطوخودوس یا نعناع در نزدیکی فرشها
-
کاهش رطوبت: اطمینان از تهویه مناسب و کاهش رطوبت در خانه
-
نصب توریهای پنجره و درز گیر: جلوگیری از ورود حشرات از بیرون
مقالات مرتبط: