سوسک لوتوس

سوسک لوتوس در زیرخانوادۀ Lyctinae  و معروف به Powder post یا سوسک پودری می باشد . نام لاتین این حشره Lyctus Brunneus از رده کولئوپترا می باشد.

سوسک لوتوس به رنگ قرمز یا  قهوه ای تیره و به شکل صاف و کشیده به طول حدودی 4 تا 7 میلی متر است. آنتن ها در قسمت انتهایی بزرگتر بوده و قسمت قفسه سینه پهن و بسیار قوی می باشد که در قسمت میانی بدن یک فرورفتگی کم عمق است که ردیف های طولی منظم حاوی سوراخ هایی است که حکم منافذ تنفسی را دارد.

• سوسک لوتوس: این نام به دلیل شباهت ظاهری این حشره به گل لوتوس و همچنین عادت آن به زندگی در محیط‌های مرطوب و گرم مانند انبارهای برنج به آن داده شده است.

• شپشک برنج: این نام به دلیل علاقه این حشره به تغذیه از دانه‌های برنج و غلات به آن داده شده است.

لارو سوسک لوتوس به رنگ سفید کرمی و به شکل خمیده با پاهایی رشد یافته و به طول حدود 5 میلی متر است. در دو طرف نزدیک پشت شکم منافذ تنفسی قرار گرفته که یک صفحه بیضی شکل قهوه ای رنگ روی آن را پوشانده است. لاروها در حالت ابتدایی بسیار باریک و به طول کمتر از 1 میلی متر می باشد.

سوسک های بالغ معمولا در ماه های اکتبر و نوامبر از چوب های آلوده بیرون می آیند و در طول شب وارد سایر چوب هایی که مناسب تغذیه است می شوند و در آنجا تخم ریزی می نمایند. لاروهای سوسک لوتوس از پروتئین و نشاسته موجود در سلول های چوب تغذیه می کنند و چوب هایی که نشاسته کمتری دارند برای رشد لاروها مناسب نیست.

لارو سوسک لوتوس حدود 8 الی 12 روز از تخم خارج شده و سپس شروع به رشد می نمایند و داخل سطح چوب حرکت می کنند و مرحلۀ شفیرگی که حدود 12 الی 30 روز است را طی می کنند و پس از بلوغ از چوب خارج می شوند.

فیلم راهکار جلوگیری از شپشک زدن برنج

مراحل زندگی سوسک لوتوس بستگی به شرایط مطلوب رشد مانند دما، میزان رطوبت، مقدار نشاسته موجود در چوب جهت تغذیه سوسک متفاوت است.

روش‌های مبارزه با شپشک برنج

شپشک برنج یکی از آفات رایج در انبارهای برنج است که می‌تواند به محصولات کشاورزی آسیب جدی وارد کند. برای مبارزه با این آفت، روش‌های مختلفی وجود دارد که می‌توان از آن‌ها استفاده کرد. در ادامه به برخی از موثرترین روش‌ها اشاره می‌کنیم:

روش‌های پیشگیری

خرید برنج تازه: سعی کنید برنج را به صورت تازه و در بسته‌بندی‌های بهداشتی خریداری کنید.

نگهداری در ظروف در بسته: برنج را در ظروف در بسته و شیشه‌ای یا پلاستیکی نگهداری کنید تا از نفوذ حشرات به داخل آن جلوگیری شود.

محیط خشک و خنک: برنج را در محیطی خشک و خنک نگهداری کنید. رطوبت و گرما از عوامل اصلی رشد و تکثیر شپشک برنج هستند.

تمیز کردن انبار: قبل از انبار کردن برنج، انبار را به طور کامل تمیز و ضدعفونی کنید.

جدا نگه داشتن برنج‌های آلوده: در صورت مشاهده شپشک برنج در بخشی از برنج، آن را از بقیه جدا کرده و دور بریزید.

روش‌های از بین بردن شپشک برنج

انجماد: برنج آلوده را به مدت حداقل 4 روز در فریزر قرار دهید. دمای پایین فریزر باعث از بین رفتن شپشک برنج و تخم‌های آن می‌شود.

گرم کردن: برنج را در دمای بالای 60 درجه سانتی‌گراد به مدت حداقل 30 دقیقه حرارت دهید. این روش نیز برای از بین بردن شپشک برنج موثر است.

استفاده از مواد طبیعی:

برگ بو: قرار دادن چند برگ بو در ظرف برنج می‌تواند به دفع شپشک برنج کمک کند.

میخک: استفاده از میخک نیز روش دیگری برای دفع این آفت است.

سیر: قرار دادن چند حبه سیر در ظرف برنج نیز می‌تواند موثر باشد.

فلفل قرمز: بوی تند فلفل قرمز نیز می‌تواند شپشک برنج را فراری دهد.

استفاده از حشره‌کش‌های طبیعی: برخی از حشره‌کش‌های طبیعی مانند اسانس‌های گیاهی (مانند اسانس آویشن، اسانس نعناع) می‌توانند برای دفع شپشک برنج استفاده شوند.

تله‌های چسبناک: استفاده از تله‌های چسبناک زرد رنگ می‌تواند برای به دام انداختن شپشک‌های بالغ موثر باشد.

نکات مهم

استفاده از قرص برنج: استفاده از قرص برنج برای از بین بردن شپشک برنج توصیه نمی‌شود زیرا این قرص‌ها سمی هستند و ممکن است برای سلامتی انسان و محیط زیست خطرناک باشند.

توجه به بهداشت: در هنگام کار با برنج آلوده، حتما از دستکش استفاده کنید و پس از اتمام کار دست‌های خود را بشویید.

پیشگیری بهتر از درمان است: با رعایت نکات پیشگیرانه می‌توانید از بروز مشکل شپشک برنج جلوگیری کنید.

رشد لاروها فقط در چوب هایی با رطوبت بالای 8 تا 30 درصد امکان پذیر است.

تغذیه اصلی سوسک لوتوس از چوب می باشد. لارو این حشرات داخل انواع چوب های جنگلی و سخت زندگی می کنند . گونه های متنوع کاج ها به ندرت تحت حملۀ سوسک لوتوس قرار می گیرد.

این حشرات ابتدا با حفر تونل هایی به صورت طولی شروع به تغذیه از چوب و نابودی چوب می نمایند و سپس در امتداد آن به تمام جهات چوب گسترش می یابند و چوب را پودر می کنند به همین جهت به سوسک پودری معروف اند. سوسک لوتوس حفره هایی با قطر 0/8 تا 1/6 حفر می نماید و سپس به صورت سوراخ هایی سطح چوب مشاهده می شود.

سوسک لوتوس بیشتر به درختانی با چوب سخت و تراکم بالا و محتوای نشاستۀ زیاد حمله می کنند.چوب درختان بلوط ، نارون، اکالیپتوس و بامبو به شدت تحت تأثیر تخریب سوسک لوتوس قرار می گیرند از طرفی چوب راش نیز به ندرت تحت تأثیر قرار می گیرد.

سوسک های لوتوس اکثراً از طریق تجارت جهانی چوب به تمام نقاط جهان گسترش یافته اند.

 حشره سوسک لوتوس یک دسته بزرگ از بیتل ها (سوسک های واقعی) هستند که از سلولز تغذیه می کنند و در آب و هوای معتدل تکامل می یابند به خصوص این مورد در شهرهای شمال کشور به دلیل شرایط آب و هوایی شایع تر بوده و شرایط ایده آلی برای فعالیت ، رشد و تکثیر حشرات وجود دارد. از طرفی چوب های جنگلی یکی از محل های مناسب برای رشد این حشرات محسوب می شود و در صورت استفاده از این چوب ها بدون ضدعفونی ، وسیله چوبی مورد نظر آلوده شده و به مرور زمان این آلودگی پس از پیشرفت و توسعه به شکل پوسیدگی، سوراخ در سطح چوب و گرده های چوب در نزدیکی وسیله چوبی قابل مشاهده است .

اکثر چوب های ساختمانی از چوب های نرم بوده که در برابر حملۀ این سوسک ها مصون هستند تنها چوب های سخت مستعد آلودگی در برابر این سوسک ها هستند که اصولاً با استفاده از مواد نگهدارنده از خسارات و آسیب های وارده از طریق سوسک لوتوس به این چوب ها پیشگیری می نمایند.

سازندگان وسایل چوبی و مبلمان باید قبل از ساخت، کلیۀ چوب ها را علیه سوسک لوتوس و سایر حشرات چوبخوار ضدعفونی و سمپاشی  نموده تا از احتمال حمله خطر سوسک لوتوس و آسیب به چوب پیشگیری کنند.

توصیه ما به شما عزیزان این است که در صورت مشاهدۀ سوسک لوتوس جهت مبارزه و ریشه کنی و سمپاشی سوسک لوتوس با کارشناسان شرکت تماس گرفته چون درمان و ریشه کنی سوسک لوتوس بخصوص لاروهای آن ها برای شما امری غیرممکن است. توجه داشته باشید اسپری و سم های موجود در بازار به هیچ عنوان در ریشه کنی لاروها و حشرات بالغ تأثیری نداشته و فقط پروسه ریشه کنی شما را به تعویق انداخته و خسارت بیشتری به چوب ها و مبلمان وارد می شود.