کمپینگ بدون نگرانی از پشه: راهنمای کامل محافظت در برابر گزش پشه

کوهنوردی و طبیعت گردی و کمپ، فرصتی بی نظیر برای رها شدن از هیاهوی زندگی روزمره و غرق شدن در آرامش و زیبایی طبیعت و دور شدن از زندگی شهری است. این فعالیت ها نه تنها به تقویت جسمانی و روحی شما کمک می کنند، بلکه تجربیات منحصر به فرد و خاطرات ماندگاری را برای شما عزیزان رقم خواهند زد. متأسفانه، فصل پشه‌های جنوب ایران از اوایل ماه اردیبهشت آغاز شد و هنوز پایانی برای آن در نظر گرفته نشده است. 

نیش پشه می‌تواند منجر به یک برآمدگی قرمز خارش‌آور و ناخوشایند شود. بسته به مکان شما می تواند بیماری‌های جدی ایجاد کند. شیوع تب دانگ در چندین کشور آمریکای لاتین و کارائیب و جنوب ایران در سال جاری مشاهده شده است که اهمیت استفاده از مواد دافع پشه را صرف‌نظر از جایی که در فضای باز وقت می‌گذرانید، نشان می‌دهد.

بنابراین ما یک راهنما تهیه کرده‌ام که به شما کمک می‌کند هنگام تفریح در جنوب ایران از خود محافظت کنید. باور کنید، این اطلاعات هنگام برنامه‌ریزی برای کمپینگ یا پیاده‌روی بعدی شما مفید خواهد بود!

 چه نوع پشه‌هایی در ایران وجود دارند؟

از جمله انواع مختلف پشه‌های کولکس که ویروس نیل غربی را منتقل می‌کنند، معمولاً در ماه‌های تابستان. دو مورد از مشهورترین‌ها پشه‌های مهاجم تب زرد (Aedes aegypti) و پشه خاکی و پشه کوره هستند.

• پشه کولکس (Culex mosquitoes): این نوع پشه‌ها ویروس نیل غربی را منتقل می‌کنند و معمولاً در تابستان فعال هستند. آن‌ها تخم‌های خود را در آب‌های راکد و گندیده می‌گذارند.

• پشه‌های خانگی (Southern house mosquitoes): نوعی از پشه‌های کولکس هستند که تخم‌های خود را در آب‌های راکد و گلی می‌گذارند. این پشه‌ها می‌توانند بیماری‌های مختلفی را منتقل کنند.

• پشه آئدس (Aedes mosquitoes): شامل پشه‌های زرد تب‌دار (Aedes aegypti) و پشه ببر آسیایی (Aedes albopictus) می‌شود. این پشه‌ها قادر به انتقال بیماری‌هایی مانند تب دانگ، تب زرد و ویروس زیکا هستند. آن‌ها معمولاً در جنوب شرقی ایران مشاهده شده است.

• پشه آنوفل (Anopheles mosquitoes): این نوع پشه‌ها ناقل مالاریا هستند و بیشتر در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری جنوب ایران فعالیت دارند. تخم‌های خود را در آب‌های تمیز و راکد می‌گذارند.

• پشه‌های درختی (Western treehole mosquitoes): پشه‌ها تخم‌های خود را در حفره‌های درختان و مناطق مرطوب جنگلی می‌گذارند و می‌توانند بیماری‌هایی مانند کرم قلب را در سگ‌ها منتقل کنند.

• پشه‌های برفی (Snowmelt mosquitoes): در ارتفاعات بالاتر و مناطق کوهستانی یافت می‌شوند و تخم‌های خود را در گودال‌های ناشی از ذوب برف می‌گذارند. این پشه‌ها نامرد ویروس نیل غربی را منتقل نمی‌کنند اما از نیش زدن مردم لذت می‌برند.

در سال 2024، مقامات وزارت بهداشت پشه ببر آسیایی را در شهرهای جنوب شرقی ایران کشف کردند که باعث نگرانی شد زیرا این پشه قادر به انتقال بیماری‌های جدی از جمله تب دانگ و تب زرد در انسان‌ها و کرم قلب در سگ‌ها است،

این نیش‌زن‌های تهاجمی روزانه بیماری‌های جدی مانند ویروس زیکا، که می‌تواند نقص‌های مادرزادی در زنان باردار ایجاد کند، چیکونگونیا، که می‌تواند باعث درد شدید مفاصل بلندمدت شود و تب دانگ، که می‌تواند باعث تب شدید و درد بدن و گاهی مرگ شود، را منتقل می‌کنند.

اما همه پشه‌ها خطرناک نیستند. پشه‌های جوان معمولاً بیماری را منتقل نمی‌کنند و فقط یک مزاحمت هستند. آن‌ها همچنین خوراک خوبی برای بسیاری از پرندگان هستند.

پشه کجا تخم‌های خود را می‌گذارند؟

پشه خانگی ، نوعی از پشه کولکس، معمولاً تخم‌های خود را در آب تازه یا راکد می‌گذارد، مانند یک چاله گلی که زمانی رودخانه فصلی در آن جریان داشت. او همه تخم‌هایش را یکجا می‌گذارد، یک کلنی از تخم از ۱۰۰ تا ۳۰۰ تخم که روی سطح آب شناور است، ایجاد می‌کند، طبق مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها. در همین حال، پشه‌های آئدس تخم‌های مقاومی می‌گذارند که می‌توانند به چیزهایی مانند یک آب‌خوری خشک بچسبند. با کمی باران، آن تخم‌ها فعال می‌شوند.

پشه "عاشق نیش زدن مردم هستند" و می‌توانند در مکان‌های کوچکی تولید مثل کنند. یک بطری آآب معدنی که توسط یک کمپینگ بی‌ملاحظه در کنار یک آتش کمپ باقی‌مانده، مکان مناسبی برای پشه‌های است. به طور معمول، مکان های مرطوب پشه‌ها را جذب می‌کنند، زیرا مکان خوبی برای تخم گذاری است.

در طول کمپینگ چگونه از نیش پشه نجات پیدا کنیم؟

1- زیپ چادر خود را ببندید: مطمئن شوید که هیچ درزو منافذی در چادر شما وجود ندارد که پشه ها بتوانند از آن عبور کنند.

2- از پشه بند استفاده کنید: اگر در منطقه ای که کمپ می کنید پشه های زیادی وجود دارد، از پشه بند برای محافظت بیشتر در شب استفاده کنید.

3- آتش روشن کنید: دود آتش می تواند پشه ها را دور کند.

4- موقیت مناسب کمپ بزنید: در اطراف مرداب و مکان های که آب راکد وجود دارد کمپ نزنید.

5- از عطر و ادکلن استفاده نکنید: عطر و ادکلن می تواند پشه ها را جذب کند.

6- پوست خود را به طور مرتب بررسی کنید: به دنبال جای نیش پشه باشید و در صورت مشاهده، آن را با آب و صابون بشویید.

7- از اسپری یا لوسیون دفع کننده حشرات استفاده کنید: DEET موثرترین ماده دفع کننده پشه است. برای کودکان زیر 30 درصد و برای بزرگسالان تا 30 درصد DEET توصیه می شود. زنان باردار و شیرده نیز می توانند بدون نگرانی از DEET استفاده کنند.

8- تجهیزات خود را آغشته به مواد دفع کننده کنید: می توانید چادر، کیسه خواب و سایر تجهیزات خود را با اسپری سم پرمترین آغشته کنید تا از گزش پشه در امان باشید.

تب بعد از نیش پشه در هنگام کمپینگ می‌تواند نشانه‌ی بیماری‌های مختلفی باشد، از جمله:

مالاریا: این بیماری عفونی جدی توسط انگلی به نام پلاسمودیوم که از طریق نیش پشه‌ی آلوده منتقل می‌شود، ایجاد می‌شود. علائم مالاریا شامل تب، لرز، تعریق، درد عضلانی، سردرد، حالت تهوع و استفراغ است. در موارد شدید، مالاریا می‌تواند منجر به نارسایی ارگان و مرگ شود.

تب دنگی: این بیماری ویروسی نیز توسط پشه آلوده منتقل می‌شود. علائم تب دنگی شامل تب بالا، سردرد شدید، درد عضلانی و مفصلی، بثورات پوستی و گاهی اوقات خونریزی است. در موارد شدید، تب دنگی می‌تواند منجر به شوک و مرگ شود.

تب غربی نیل: این بیماری ویروسی توسط پشه آلوده منتقل می‌شود. اکثر افراد مبتلا به تب غربی نیل هیچ علامتی ندارند، اما برخی از افراد ممکن است دچار تب، سردرد، درد عضلانی، بثورات پوستی و تورم غدد لنفاوی شوند. در موارد شدید، تب غربی نیل می‌تواند منجر به التهاب مغز و نخاع (مننژوانسفالیت) شود.

اگر در کمپ پشه شما را نیش بزند و شما تب کنید، این احتمال وجود دارد که شما به یکی از بیماری‌های منتقل‌شده توسط پشه مبتلا شده باشید. در ادامه، مراحل و اقدامات اولیه‌ای که باید انجام دهید را توضیح داده شده:

استراحت و هیدراتاسیون:

مطمئن شوید که به اندازه کافی استراحت می‌کنید و مقدار زیادی آب می‌نوشید تا بدن شما هیدراته بماند.

تب و درد را مدیریت کنید:

اگر تب دارید، می‌توانید از مسکن‌های عمومی مانند استامینوفن یا ایبوپروفن استفاده کنید. این داروها می‌توانند به کاهش تب و درد کمک کنند.

خنک نگه داشتن بدن:

از پارچه‌های مرطوب برای خنک کردن بدن و کاهش تب استفاده کنید.

پیگیری علائم:

علائم خود را به دقت پیگیری کنید و اگر علائمی مانند تب شدید، سردرد، درد عضلانی، خستگی، تهوع یا خونریزی (در صورت تب دنگی) مشاهده کردید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

اگر بعد از نیش پشه در هنگام کمپینگ دچار تب شدید، مهم است که فوراً به پزشک مراجعه کنید. پزشک می‌تواند آزمایش‌هایی را برای تعیین علت تب شما انجام دهد و در صورت نیاز درمان مناسب را تجویز کند.